Οι πρωτοπόροι και οι απόντες

Ο Πρόεδρος ήταν εκεί, τοπικοί πολιτικοί παράγοντες και παρατρεχάμενοι, και κάποιοι γραφικοί bloggers σαν και του λόγου μας. Οι δημοσιογράφοι που ήταν;

Στα χθεσινά εγκαίνια της έκθεσης του Μορφωτικού της ΕΣΗΕΜΘ για τους πρωτοπόρους Έλληνες δημοσιογράφους Μαρκίδες Πούλιου, οι επίγονοι συνάδελφοί τους ήταν σε γενικές γραμμές αδικαιολογήτως απόντες. Η έκθεση, με τα βιβλιόδετα αντίγραφα της πρώτης ελληνικής «Εφημερίδας», που κυκλοφόρησε το 1790 στη Βιέννη, και που εξέδιδαν οι αδελφοί Μαρκίδες παρουσιάζει ενδιαφέρον ακόμα και για τους εκτός του συναφιού, αλλά κυρίως, περιποιεί τιμή στην ελληνική δημοσιογραφία, την Ένωση και τη Θεσσαλονίκη.

Και λίγη ιστορία για να μην ξεχνιόμαστε, από την Ελευθεροτυπία:

Οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου γεννήθηκαν στη Σιάτιστα Κοζάνης και, όπως ο πατέρας τους, αλλά και πολλοί Ελληνες πριν απ’αυτούς, πήραν το δρόμο για την Αυστρία. Επιασαν δουλειά στο τυπογραφείο του Αυστριακού Ιωσήφ Μπαουμάιστερ και γρήγορα ανέλαβαν την επιχείρηση. Εκεί εξέδωσαν τουλάχιστον 56 βιβλία, στο πνεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Το 1790 πήραν άδεια για την έκδοση της εφημερίδας τους. Η «Εφημερίς» κυκλοφορούσε δύο φορές την εβδομάδα και εκδιδόταν ώς το 1797. Η έκδοσή της διακόπηκε με τη σύλληψη του Ρήγα Φεραίου, όταν οι Μαρκίδες Πούλιου συνελήφθησαν ως συνεργάτες του. Η «Εφημερίς» απηχούσε τις προσδοκίες του Γένους για ανεξαρτησία και ελευθερία. Αν και εκδιδόταν στη βασιλική Αυστρία, ήταν η μοναδική εφημερίδα της εποχής που δημοσίευε σε συνέχειες τη Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, της τότε πρόσφατης (1789) Γαλλικής Επανάστασης, που έπληττε τα βασιλικά καθεστώτα.

Η δράση τους, το εκδοτικό τους έργο και η συνεργασία τους με τον Ρήγα Φεραίο είχαν ενοχλήσει την Υψηλή Πύλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η έρευνα έφερε στο φως επίσημο έγγραφο προς την αυστριακή κυβέρνηση, που υπογράφει ο Φαναριώτης Κωνσταντίνος Υψηλάντης, υφυπουργός Εξωτερικών της Υψηλής Πύλης. Με το έγγραφο η Υψηλή Πύλη ζητεί επισήμως από την αυστριακή κυβέρνηση τη διακοπή της έκδοσης της εφημερίδας και τη σύλληψη των εκδοτών της, γιατί «διέδιδαν πληροφορίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα». Το έγγραφο θα υπάρχει στην έκθεση.
Με τη σύλληψη του Ρήγα Φεραίου, οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου συλλαμβάνονται. Ο Γιώργος Πούλιος, ως Αυστριακός υπήκοος, εξορίζεται στη Νυρεμβέργη. Πεθαίνει το 1850, έχοντας προλάβει να δει το όραμά του να γίνεται πραγματικότητα: την απελευθέρωση της πατρίδας του. Στον τάφο του υπάρχει η επιγραφή «Τα άνθη ευάνθισαν εις την χώραν μου». Ο αδερφός του διέφυγε στην Ιταλία, όπου συνέχισε την έκδοση εφημερίδων κατά της βασιλείας. Αργότερα, βρέθηκε στα Ιόνια νησιά, όπου ασχολήθηκε και εκεί με την έκδοση εφημερίδας. Στοιχεία για το θάνατό του δεν έχουν βρεθεί.

Προφανώς, οι δημοσιογράφοι της πόλης μας είχαν πιό σημαντικά πράγματα να κάνουν χθες το απόγευμα, από το να τιμήσουν την ιστορία τους, και να αναλογιστούν το πνεύμα, την προσήλωση στο δημοσιογραφικό καθήκον και το θάρρος των πρωτοπόρων.

(Όχι τίποτ’ άλλο, αλλά από εθνικιστές / δεξιούς διαφόρων αποχρώσεων, ιστοριοδίφες και εθνοσωτήριους δημοσιογράφους άλλο τίποτα αυτή η πόλη…)